گردآوری و ترجمه: سعید محمودکلایه، محمد غلامنژاد، حمید محمودکلایه
Quarried Stone
لاشهسنگ؛ قطعات بزرگ سنگ که مستقیماً از معدن استخراج شده است به اين نام خوانده میشود. جنس اين سنگها ممکن است آهک، دولوميت، ماسهسنگ و ندرتاً گرانيت و يا سنگهای آذرين ديگر باشد. اين دسته سنگها که معمولاً در پیسازیها و جاهايي که در معرض ديد نيست به کار میروند، بايد عاري از مواد رسی باشند.
Quarrier
كارگر معدن سنگ؛ فرد یا شرکتی که سنگ طبیعی از معادن استخراج میکند.
Quarry
معدن سنگ، استخراج سنگ؛ 1) یک محوطه باز یا زیرزمینی که در آن محل، سنگهای ساختمانی از زمین استخراج میشود. 2) فرایند استخراج سنگ از یک معدن روباز یا معدن زیرزمینی.
Quarry Block
بلوک سنگ استخراج شده؛ معمولاً به سنگ نتراشیده و بزرگی گفته میشود که از معدن استخراج شده است و با استفاده از سیم اره یا ابزار مشابه، به شکل منشوری چهاروجهی (دارای سه جفت سطح موازی) آماده میشود که حملونقل آن بهراحتی امکانپذیر باشد.
Quarry Run
سنگ درهم؛ از این اصطلاح برای سنگهایی استفاده میشود که پس از استخراج، بر اساس ویژگیها یا رنگبندی دستهبندی نشدهاند.
Quarry Sap
رطوبت طبيعي (سنگ)؛ اصطلاحی که معمولاً برای سنگهای آهکی به کار میرود و اشاره به مقدار رطوبت يک قطعهسنگ تا زمان استخراج شدن آن از معدن دارد.
Quartz
كوارتز؛ كاني سيليكاته سنگساز مهمي كه از تتراهدرونهاي اكسيژن-سيكليون كه در يك شبكه سهبعدی به هم متصل هستند، تشكيل شده است. كوارتز بهمنزله مهمترین جز ماسهسنگها بوده و در سنگهای آذرين، دگرگوني و رسوبي بهوفور يافت میشود.
Quartz Based Stone
سنگ کوارتزی؛ گروهی از سنگهای ساختمانی که شامل سنگهای رسوبی (نظیر ماسهسنگها) یا دگرگونی (نظیر کوارتزیت) بوده و ویژگی خاص آن، میزان بالای سیلیس آزاد موجود در آن است.
Quartzite
کوارتزيت؛ ماسهسنگ بسیار سخت و دگرگونشدهای که حداقل حاوی 95 درصد سیلیس آزاد بوده و مقاومت فشاری آن بیش از 117 مگاپاسکال است.
Quartzitic Sandstone
ماسهسنگ کوارتزیتی؛ ماسهسنگی که حداقل دارای 90 درصد سیلیس آزاد (دانههای کوارتز بهعلاوه سیمان سیلیسی) با مقاومت فشاری بیش از 69 مگاپاسکال باشد.
Quirk Miter
چفت فارسی بر؛ معمولاً برای کاهش میزان تیزی و خطر شکستن یا آسیبرسانی به عابران، در گوشه خارجی دو صفحه سنگ متقاطع که با زاویه 45 درجه فارسی بر شدهاند یک چفت ایجاد میکنند.
Quoin
سنگ نبش، سنگ کنج؛ نوعی سنگ تزئینی و برش خورده که در محل کنج دیوارها کار میشوند.
Rabbet
فاق طولی؛ یک برش طولی در لبه سنگ که از یک سر تا انتهای سر دیگر امتداد مییابد.
Rain Screen
دیوار ضد باران؛ یک سیستم دیوار دوجداره که لایه نازک بیرونی آن از تماس و نفوذ باران یا رطوبت با دیوار حجمی پیشگیری میکند، اما بهطور کامل آن را عایق نمیسازد. فشار هوا در مجاورت دیوار داخلی با فشار هوای بیرون برابری کرده و بدین طریق از ایجاد مکش برای جذب رطوبت به سمت دیوار داخلی، پیشگیری میشود. رطوبت اندکی که به فضای بین دیوارها نفوذ میکند، از طریق سیستم تعریق، جذب و به بیرون منتقل خواهد شد.
Raked Joint
بندکشی گود؛ نوعی از بندکشی که در آن، ملات بندها در زمانی که هنوز نرم هستند با استفاده از یک ابزار با سری مربع شکل تا عمق معینی تراشیده میشوند. این کار بهمنظور ایجاد جلوه بیشتر روی بندها از طریق نظام نور و سایه صورت میپذیرد.
Random Slab
اسلب نامنظم؛ نوعی اسلب سنگ که به ابعاد مشخصی ازلحاظ طول و عرض بریده نشده و عامل تعیینکننده در ابعاد آن، سنگ اولیه است که اسلب ها از آن جدا میشوند.
Rebated Kerf
شیار با عقب نشستگی؛ نوعی شیار که در یک ضلع آن، برشی با زاویه 90 درجه نسبت به شیار اصلی زده میشود و در حقیقت، یک لبه جنب شیار (لبه داخلی) نسبت به لبه دیگر کوتاهتر است. این کار بهمنظور تسهیل جابهجایی سنگ و حرکت آزادانه مهار در محل شیار طی جانمایی آن صورت میگیرد.
Recess
عقب نشستگی، گودی، طاقچه؛
Recrystallized Limestone
لایماستون با تبلور مجدد؛ لایماستونی که در آن الگوی جدیدی از تبلور جایگزین جهتیابی در ذرات آواری اولیه، فسیلها یا تکههای فسیل و سیمان بین دانهها شده باشند. بلورهای جدید که شامل ذرات و مواد زمینه هستند، در مرز بین بلورهای قبلی امتداد مییابند. بهطورکلی، بلورهای جدید بزرگتر از بلورهای سنگهای اولیه هستند. در برخی موارد، شواهدی از بافت اولیه نیز برجای میماند.
Refinishing
پرداخت مجدد؛ فرایند پرداخت مجدد قطعات سنگهای کارشده در خود محل که معمولاً بهمنظور بهبود ظاهری سنگ و نزدیک کردن آن به شکل اولیه صورت میپذیرد.
Reglet
شیار درزپوش؛ برش سنگ برای ایجاد شیاری باریک که فلاشینگ یا درزپوش در محل آن قرار میگیرد.
Reinforcement
تقویتکننده؛ هر یک از عناصری نظیر فلز، فایبرگلاس، سنگ و امثال آنکه همراه با سنگ استفاده شده یا به آن الحاق میشود تا میزان استحکام آن را افزایش دهد.
Relief
نقش برجسته؛ کندهکاری یا برجستهسازی روی یک زمینه که آن را به نقش برجسته مبدل میسازد.
Relieving Arch
طاق دزد، طاق کمکی؛ نوعی طاق و پوشش کمکی که بالاتر از نعل درگاه ساخته میشود و بعضاً بهصورت تخت یا قوسدار بوده و از این طریق نیروهای وارده به آن را منحرف ساخته یا به اطراف هدایت میکند.
Remnant
باقیمانده؛ بخشهای باقیمانده از یک اسلب سنگ که در پروژه کاربرد نداشته باشند و بعضاً برای پروژههای دیگری که ممکن است کارایی داشته باشند، نگهداری و ذخیره میشوند.
Reprise
برگشت ابزار؛
Resin
رزین، صمغ؛ مواد سخت، شكننده، شفاف تا نيمه شفاف كه بهطور خاص از ترشحات گياهي و طی تغليظ سيالات با از دست دادن روغنهاي فرار بهدستآمده یا اینکه از فرایندهای شیمیایی و بهکل مصنوعی تولید میشوند. از این مواد برای ساخت لاکالکل، چسب، پلاستیک، پلیاستر، اپوکسی، سیلیکون و غیره استفاده میشود.
Resin Patching Sticks
چسبهای رزینی سنگ؛ مواد چسباننده سنگ که بهصورت یک ماده جامد در محل اتصال سنگ قرار گرفته و برای تسهیل جاری شدن آن روی سطح و نفوذ به فضاهای دارای خلل و فرج، به آن حرارت میدهند.
Resin Polishing
رزین مخصوص صیقلدهی؛ این اصطلاح اشاره به صفحات سایندهای دارد که در دستگاه صیقلکاری دستی (دستگاهی مانند ساب یا فرز دستی)، بهعنوان ماده زمینه پذیرای عناصر ساینده هستند.
Resined Slab
اسلبهای مرمتشده با رزین؛ بهطورمعمول پیش از صیقلدهی اسلب ها در فرایند بهبود ظاهری سطح آن، از چسبهای رزینی نظیر اپوکسی برای اعمال روی سطح سنگ استفاده شده تا خلل و فرج سطح آن را بپوشانند. با افزایش دما فرایند گیرش اپوکسی صورت پذیرفته و پس از صیقلدهی این امکان وجود خواهد داشت که رزین در حفرههای سطحی باقی بماند. این امر باعث میشود که سنگ تولیدی، ازلحاظ بصری ظاهر مناسبتری داشته و هیچ خللی در شکل طبیعی آن به وجود نخواهد آمد.
Restoration
مرمت؛ فرایندی درمانی که سنگهای نصب شده را به شرایط اولیه آن بازگردانده یا اینکه به سطح قابل قبولی از سلامت که به این سطح اولیه نزدیک باشد، بازمیگرداند.
Return
برگشت در جهت قائم؛ گردش 90 درجهای سطح سنگ (در هر دو حالت ابزار خورده یا ساده و تخت).
Return Head
به توضیحات ذیل واژه Head مراجعه شود؛
Reveal
کناره؛ سطح معلوم یک قطعهسنگ بین نمای خارجی آن و یک بازشو در مجاورت قطعهسنگ.
Ribbon
تسمه، نوار؛ در برخی از سنگهای لوح، نوارهای (دستههای) باریکی با رنگ و ظاهر متفاوت وجود دارد که ترکیب شیمیایی آنها تا حدی متفاوت با پیکره اصلی سنگ است و جهت لایهبندی را نشان میدهد.
Rift
ترک مویی، درزه؛ 1) امتداد یا جهتی ثابت در پیکره سنگ که در آن جهت یا امتداد، سنگ با سهولت بیشتری جدا یا شکسته میشود. 2) در این درزه، جهت یافتگی دانهها بهویژه در سنگهای رسوبی و تا حدی شکلگیری لایهها، تغییرات اندازه دانهها و رنگ، یا حفرات و فضاهای خالی موجود دیده میشود.
Riprap
سنگ درهم؛ قطعات نامنظم و درشت سنگ که بهصورت توده در کنار هم گردآوریشدهاند تا بدین طریق از روند فرسایش و خاک شدن سنگ پیشگیری شود.
Rock Faced
سنگ با طرح برجسته؛ نوعی پرداخت ساده در سنگهای نما که معمولاً در نتیجه شکافتن سنگ و بهصورت سطحی خشن دیده میشود که با استفاده از قلم، لبههای آن به سمت داخل تراشیده شده و شکلی محدب ایجاد میکنند.
Rock
سنگ؛ 1) ازلحاظ زمینشناسی، تجمعی از کانیهای تشکیلدهنده پوسته زمین که بهصورت طبیعی استحکام یافتهاند. 2) در علوم مهندسی، مواد طبیعی مستحکمی که برای استخراج آن به روشهای مکانیکی یا انفجاری نیاز باشد. 3) در صنعت استخراج سنگ، واژه Stone متداولتر بوده و به معنای موادی از پوسته زمین است که ماهیتی استوار، به هم چسبیده و نسبتاً مستحکم دارند.
Rodding
تقویت با میله، میله گذاری؛ روشی برای تقویت سنگ که معمولاً در فرایند آمادهسازی سنگهای پیشخوان با تعبیه میلههای فیبر کربن یا فلز در شیارهای توخالی سطح زیرین سنگ و بهطور خاص در قسمتهایی که فضای زیر آن خالی باشد، از آن استفاده میشود.
Roman Arch
قوس رومی؛ یک قوس نیمه مدور که اگر از جنس سنگ ساخته شده باشد، قطعات سنگ بهصورت گوهای تراشیده میشوند، یعنی یک سر آن نسبت به سر دیگر کوچکتر خواهد بود.
Rough Back
سنگهایی با یک سطح ناهموار؛ در هنگام برش بلوکهای بزرگ سنگ و تهیه اسلب، دو سطح بیرونی بلوک سنگ از یکسو با اره بریده شده و سطح دیگر آن دارای بافت سنگ استخراج شده از معدن خواهد بود.
Rough Sawn
بریده شده بهصورت ناهموار؛ نوعی سطح در سنگ که در اثر برش با ارهایجاد میشود.
Rubbed Finish
پرداخت با سایش؛ نوعی پرداخت سنگ که سطح آن را به چیزی در حدفاصل سطح هوند و هموارشده مبدل میسازد.
Rubble
لاشهسنگ، سنگ قواره؛ واژهای که معمولاً برای سنگهای ساختمانی بهکاررفته در دیوار و پی از آن استفاده میشود و شامل قطعهسنگهایی میشود که بعضاً بهطور کامل نامنظم بوده یا بخشی از آن برش خورده، یا اینکه به شکل مکعب برش خورده باشند. معمولاً یک یا چند وجه این سنگها برش خورده است و بر اساس دستهبندی ابعاد انتخاب شدهاند. این سنگها را میتوان هم بهصورت رگ چین و هم بهصورت بیقاعده نصب کرد.
Rustication
قلم درز کاری؛ نمای حاصل از گود کردن لبه سنگها، بهطوریکه در هر درز اتصال، شیاری تشکیل شود تا نمای هر سنگ کاملاً برجسته شود.